Η νοσηρότητα και θνητότητα εξακολουθεί να παραμένει στον ενήλικο πληθυσμό, παρ’ όλους τους εμβολιασμούς, από ασθένειες όπως ηπατίτιδα Α, ηπατίτιδα Β, πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις.
Στην Αμερική υπολογίζεται ότι 50-70.000 θάνατοι προκαλούνται ετησίως από γρίππη, ηπατίτιδα Β.
Στο πλαίσιο αυτό η εφαρμογή της «Προληπτικής Ιατρικής» είναι απολύτως αναγκαία.
Αξίωμα της Ιατρικής Επιστήμης το εξής : «Η ΠΡΟΛΗΨΗ ΜΙΑΣ ΝΟΣΟΥ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ».
Η προληπτική Ιατρική χωρίζεται σε τρείς κατηγορίες :
- Πρωτογενής προληπτική ιατρική : Στοχεύει στο να μειώσει ή να εξαλείψει τους «επικίνδυνους παράγοντες» (π.χ. υποχρεωτικοί εμβολιασμοί – ανοσοποιητές – ενημέρωσης και απαγόρευση αρχής καπνίσματος).
- Δευτερογενής πρόληψη : Περιλαμβάνει τη γρήγορη, έγκαιρη διάγνωση (π.χ. ρουτίνας «test Παπανικολάου» για εντόπιση και έγκαιρη διάγνωση καρκίνου, δυσπλασίας του τραχήλου της μήτρας).
- Τριτογενής πρόληψη : Σαν τέτοια πρόληψη θεωρείται η προσπάθεια περιορισμού της ήδη υφισταμένης νόσου (π.χ. μερική μαστεκτομή και ακτινοθεραπεία που θα αναστείλει, περιορίσει την εξέλιξη της νόσου).
Ο παρακάτω πίνακας δείχνει του θανάτους που με κατάλληλα προληπτικά μέσα και ενημέρωση μπορεί να μην είχαν συμβεί.
| Αίτια που μπορεί να μειωθούνμε ενημερωτική προληπτική ανάλυση | Ποσοστιαίααναλογία θανάτων |
| Κάπνισμα | 18% |
| Ακατάλληλη δίαιτα –Ανύπαρκτη φυσική άσκηση | 15% |
| Χρήση αλκοόλης | 3% |
| Αυτοκινητιστικά δυστυχήματα | 5% |
| Χρήση πυροβόλων όπλων | 1% |
| Παράνομη χρήση εξαρτηματικών ουσιών | 0,7% |
Στον επόμενο πίνακα αναγράφονται οι εξετάσεις που θεωρούνται απολύτως απαραίτητες για ένα προληπτικό έλεγχο. Καλό πάντως θα είναι τα άτομα άνω των 60 ετών να κάνουν «check up» κάθε εξάμηνο.
Απαραίτητες προληπτικές εξετάσεις ενηλίκων
| Μέτρηση – παρακολούθηση αρτηριακής πίεσης | Συνιστάται για όλους του ενήλικες σε ακανόνιστα χρονικά διαστήματα. |
| Μέτρηση χοληστερόλης – εκτίμηση ολικής χοληστερόλης και των κλασμάτων της (HDL – LDL – βλ. λιπίδια, τριγλυκερίδια) | Συνιστάται για όλα τα ενήλικα άτομα κυρίως τα γηραιότερα αλλά και για το νεαρό πληθυσμό |
| Παρακολούθηση ψυχολογικής κατάστασης | Σε άτομα με διαταραγμένη προσωπικότητα ή ασταθές οικογενειακό, κοινωνικό περιβάλλον. |
| Σωματική άσκηση | Απολύτως επιβεβλημένη και απαραίτητη στο σύγχρονο τρόπο ζωής. |
Εμβολιασμοί – προληπτικές λήψεις φαρμάκων
| Προληπτική λήψη ασπιρίνης | Επιβάλλεται σε ηλικιωμένα άτομα που εμφανίζουν ατομικούς ή κληρονομικούς παράγοντες αρτηριοσκλήρυνσης – καρδιακών παθήσεων. |
| Εμβόλιο γρίππης | Επιβάλλεται σε άτομα άνω στο 65 ετών και για ομάδες «υψηλού κινδύνου». |
| Εμβόλιο κατά πνευμονιόκοκκου | Επιβάλλεται σε όλους τους αρρώστους που βρίσκονται σε ανοσοκαταστολή κυρίως πάνω από 65 ετών και για άτομα κάτω των 65 ετών που εμφανίζουν «παράγοντες κινδύνου» (νεοπλασία – λήψεις χημιοθεραπευτικών φαρμάκων). |
Εμβολιασμοί – εμβόλια
Προληπτική Ιατρική, έχει επιτευχθεί με τη χρήση και εφαρμογή των εμβολιασμών. Έτσι οι εμβολιασμοί στην παιδική ηλικία είχαν σαν αποτέλεσμα μείωση της ιλαράς, παρωτίτιδας, ερυθράς, διφθερίτιδας, κοκκύτη, τέτανου, πολυομυελίτιδας σε διεθνή κλίματα.
Επίση ο Haemophilus infuanzae type b έχει μειωθεί περισσότερο από 95% με την χρήση του κατάλληλου εμβολίου.
Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ