- Τι είναι η ΑΛΛΕΡΓΙΑ;
Η αλλεργία ορίζεται σαν διαφορετική αντίδραση, απάντηση του οργανισμού με άλλο έργο έναντι των συνηθισμένων ερεθισμάτων, ουσιών, αντιγόνων του περιβάλλοντος.
- Τι είναι ή ατοπία;
Κληρονομική ευαισθησία του οργανισμού να προκαλεί ανοσολογικές απαντήσεις σε κοινά αντιγόνα με συνεχή παραγωγή ανοσοσφαιρινών IgE (αντισωμάτων).
- Ποια είναι η στατιστική συχνότητα της ΑΛΛΕΡΓΙΑΣ;
Ποσοστό τουλάχιστον 20% από το γενικό πληθυσμό αναφέρει αλλεργία ή αλλεργικές εκδηλώσεις 1 φορά στη ζωή τους.
- Ποια είναι τα πιο συνηθισμένα αίτια – ουσίες που προκαλούν ΑΛΛΕΡΓΙΑ;
Τα πιο συνηθισμένα αίτια προέρχονται από το περιβάλλον και είναι :
- ΓΥΡΗ
- ΤΡΙΧΩΜΑ ΖΩΩΝ
- ΣΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΟΙΚΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
- ΑΚΑΡΕΑ (παράσιτα)
- ΤΡΟΦΕΣ
- ΦΑΡΜΑΚΑ
- Αν διαγνωστεί η αλλεργία ποια είναι τα μέτρα αντιμετώπισής της;
- Αποφυγή, απομάκρυνση του αιτίου (εφόσον ανιχνευθεί) του αλλεργιογόνου (της ουσίας) που ενοχοποιείται για ην πρόκληση της αλλεργίας.
- Φαρμακευτική θεραπεία για αντιμετώπιση των συμπτωμάτων όπως χορήγηση :
- Αντιϊσταμινικών φαρμάκων
- Κορτικοστεροειδών φαρμάκων
- Συμπαθητικομιμητικών φαρμάκων
- Αντιχολινεργικών φαρμάκων
- Ανταγωνιστών λευκοτρινών.
ΕΙΔΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΓΙΑ ΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ (ΑΝΟΣΟΘΕΡΑΠΕΙΑ).
ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΑΛΛΕΡΓΙΑΣ
| αλλεργική ρινίτιδα | αναφυλαξία | urticaria (κνίδωση) | αγγειοοίδημα |
ΑΛΛΕΡΓΙΚΗ ΡΙΝΙΤΙΔΑ
Η αλλεργική ρινίτιδα είναι φλεγμονή των ρινικών κοιλοτήτων.
Συμπτώματα Α.Ρ. : βήχας – δύσπνοια – συρίττουσα αναπνοή – αίσθημα βάρους στον θώρακα – πταρνίσματα – απόφραξη του ένα ή και των 2 ρουθουνιών.
Τα αλλεργιογόνα που προκαλούν Α.Ρ. βρίσκονται στον ατμοσφαιρικό αέρα.
Ρινική απόφραξη που επιμένει μπορεί να σημαίνει ότι υπάρχει πολύποδας ή πολύποδες στη ρινική κοιλότητα.
Ρινική συμφόρηση, υπεραιμία που συνοδεύεται από πονοκεφάλους, απόχρεμψη πυώδη, δυσοσμία στόματος, προκαλείται από χρόνια ιγμορίτιδα και δεν οφείλεται στη φλεγμονή της ρίνου (ρινίτιδα).
Ο κνησμός της μύτης προκαλεί τοπικά σε αυτήν κοκκίνισμα, ερεθισμό επιδερμίδας, συνεχείς προσπάθειες καθαρισμού, με στόχο την ανακούφιση. Χαρακτηριστικός είναι ο “ΑΛΛΕΡΓΙΚΟΣ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ” που το άτομο προσπαθεί επίμονα με τη χάρη της παλάμης του να καθαρίσει τη μύτη του.
ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΛΛΕΡΓΙΚΗΣ ΕΠΟΧΙΑΚΗΣ ΡΙΝΙΤΙΔΑΣ
| ΜΑΤΙΑΦαγούραΔάκρυαΞηρότηταΥπεραιμία Κερατοειδούς | ΜΥΤΗΥδαρής ρινόρροιαΣυμφόρηση ρινικήΦαγούραΠταρνίσματα“ΑΛΛΕΡΓΙΚΟΣ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ” | ΚΕΦΑΛΙ-ΛΑΙΜΟΣΚεφαλαλγίαΠόνοι στα αυτιάΔιαταραχές γεύσης, όσφρησης.Καούρα, αίσθημα νυγμών στο ρινοφάρυγγα |
| ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΑ ΕΝΟΧΛΗΜΑΤΑΑίσθημα κακουχίαςΚόπωσηΔιαταραχές ύπνου |
- Τι ονομάζομε εποχιακή αλλεργική ρινίτιδα;
Την φλεγμονή της ρινός που προκαλείται από αλλεργιογόνα του περιβάλλοντος χώρου και εμφανίζεται εποχιακή κατανομή (καλοκαιρινοί μήνες έως τέλος Αυγούστου) π.χ. γύρη των δένδρων – φυτά εξοχής.
- Υπάρχει αλλεργική ρινίτιδα που προκαλείται από τροφές;
Σε μεγάλες ηλικίες δεν είναι συχνή. Σε περιπτώσεις που οι τροφές προκαλούν αλλεργία στα μεγάλα άτομα αυτή εκδηλώνεται συνήθως σαν οίδημα των χειλιών, κνίδωση, συμπτώματα από το αναπνευστικό σύστημα.
Τα πταρνίσματα και η ρινόρροια που προκαλούνται από βρώση ερεθιστικών, καυτερών ουσιών (π.χ. πικάντικα φαγητά, χρήση καυτερή μουστάρδας) δεν οφείλονται σε αλλεργική ρινίτιδα αλλά σε ερεθισμό του παρασυμπαθητικού συστήματος και προκαλείται αυτό “γευστική ρινίτιδα”.
- Η αλλεργία σε μικρές ηλικίες μπορεί να προκαλέσει ρινίτιδα;
ΝΑΙ και συνήθως η ρινίτιδα αυτή προκαλείται από χορήγηση σε μικρό παιδί γάλα από αγελάδα.
Η αλλεργία που προκαλείται από γάλα είναι πολύ σπάνια αίτιο αλλεργικής ρινίτιδας σε ηλικίες άνω των 4 ετών.
ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ
- Τι είναι αναφυλαξία;
Αναφυλαξία είναι σύνδρομο που προκαλείται σε επανειλημμένες επαφές στο ίδιο αντιγόνο.
Ετυμολογικά η λέξη αναφυλαξία προέρχεται από την ελληνική έννοια : ο οργανισμός δεν φυλάσσεται, δεν προφυλάσσεται κατάλληλα και αποτελεί συστηματική αλλεργική αντίδραση του οργανισμού.
- Πως εκδηλώνεται η αναφυλαξία;
Είτε με τοπικές είτε με συστηματικές αντιδράσεις που περιλαμβάνουν δερματικά εξανθήματα, δυσπνοϊκές εκδηλώσεις, οίδημα οργάνων, υπόταση, αναφυλακτικό shock, ακόμα και θάνατο.
- ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΣΥΝΗΘΩΣ ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΦΥΛΑΚΤΟΕΙΔΕΙΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΟΝΤΑΙ ΣΤΟΝ ΠΙΝΑΚΑ
- ΑΙΤΙΑ ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑΣ – ΑΝΑΦΥΛΑΚΤΟΕΙΔΩΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΩΝ
- ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΦΑΡΜΑΚΑ (Ινσουλόη – πενικιλλίνη – οπιούχα – ακτινολογικά φάρμακα – κεφαλοσπoρίνες).
- ΞΕΝΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ (χυμοπαπαΐνη – ορός άλογου).
- ΤΣΙΜΠΗΜΑΤΑ ΥΜΕΝΟΠΤΕΡΩΝ.
- ΣΠΕΡΜΑΤΙΚΑ ΥΓΡΑ.
- ΑΙΜΑ – ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΑΙΜΑΤΟΣ.
- ΜΗ ΣΤΕΡΟΕΙΔΗ ΑΝΑΛΓΗΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ.
- ΙΔΙΟΠΑΘΗΣ ΥΠΟΤΡΟΠΙΑΖΟΥΣΑ ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ.
- ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ.
- ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΕΜΜΗΝΟΡΥΣΙΑΣ.
URTICARIA ΚΝΙΔΩΣΗ
- Τι είναι η urticaria (κνίδωση);
Εκδήλωση αλλεργίας, που εμφανίζεται σε ποσοστό 20% του γενικού πληθυσμού.
- Πως εμφανίζεται η κνίδωση;
Σαν οξεία κνησμώδης δερματίτιδα που χαρακτηρίζεται από εμφάνιση μεγάλων ανώμαλων, κνησμωδών εξανθηματικών πλακών με ερυθρότητα που υποχωρεί στην πίεση.
- Ποια είναι τα αίτια που προκαλούν κνίδωση;
- ΑΛΛΕΡΓΙΑ ΠΡΟΣ ΤΡΟΦΕΣ (πρόσθετα και βελτιωτικά τροφών).
- ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΣΕ ΦΑΡΜΑΚΑ
- αντιβιοτικά (πενικιλλίνη, κεφαλοσπορίνες, παράγωγα σουλφαναμιδών, βαγγομυκίνη).
- Ασπιρίνη και άλλα αντιφλεγμονώδη φάρμακα
- Βιταμίνες.
- Ηρεμιστικά φάρμακα
- Οπιούχα (μορφίνη, κωδεΐνη)
- Σκευάσματα θυρεοειδούς
- Ινσουλίνη
- Εμβόλια
- Αντιοροί
Δήγματα παρασίτων και εντόμων (προκαλούν 50 θανάτους το χρόνο)
- ΦΥΣΙΚΑ ΑΙΤΙΑ
- Δερμογραφισμός
- Τοπική εφαρμογή υψηλής θερμότητας
- Μεγάλο ψύχος.
- ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΕΝΔΟΚΡΙΝΩΝ ΑΔΕΝΩΝ
- Θυρεοειδίτιδα – Υποθυρεοειδισμός – Υπερθυρεοειδισμός
- Σακχαρώδης Διαβήτης
- Υπερπαραθυρεοειδισμός
- ΝΟΣΟΙ ΚΟΛΛΑΓΟΝΟΥ ΣΥΝΔΕΤΙΚΟΥ ΙΣΤΟΥ
- Συστηματικός Ερυθυματώδης Λύκος
- Ρευματοειδής αρθρίτιδα
- Σύνδρομο Sjőηgren
- ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ
- Ηπατίτιδα Β
- Λοιμώδη Μονοπυρήνωση
- Ελμινθιάσεις
- Μυκητιάσεις
- ΚΑΚΟΗΘΗ ΝΟΣΗΜΑΤΑ
- Λέμφωμα
- Μυελοπαραγωγικά σύνδρομα
- ΑΓΓΕΙΪΤΙΔΕΣ
- ΚΝΙΔΩΣΗ ΕΞ ΕΠΑΦΗΣ
- Γάντια Latex
- Φυτά
- Ερεθισμός από θαλάσσιο ύδωρ.
- Αντιδράσεις (κνυδωτικές) κατά την μετάγγιση αίματος και προϊόντων του.
ΑΓΓΕΙΟΟΙΔΗΜΑ
- Τι είναι το ΑΓΓΕΙΟΟΙΔΗΜΑ;
Ανώδυνη με οίδημα κατάσταση που εκδηλώνεται με οίδημα πέριξ των οφθαλμών, οίδημα χειρών – προσώπου – εσωτερικών οργάνων. Προσβάλλει το 20% του γενικού πληθυσμού.
- ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΠΙΟ ΣΥΧΝΑ ΑΛΛΕΡΓΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ;
- Πενικιλλίνη και παραγωγά της (θάνατοι 400-800 το χρόνο)
- Σουλφοναμίδες
- Φαινητοΐνη (σκ – Epanutin)
- Carbamazepine (φάρμακο κατά μανιοκαταθλιπτικής ψύχωσης).
- Allopurinol (φάρμακο κατά ουρικής νόσου)
- Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ασπιρίνη-παρακεταμόλη).
- Φάρμακα κατά των αρρυθμιών της καρδίας.
Τα άτομα που εμφανίζουν ή αναφέρουν αληθινές αλλεργικές αντιδράσεις σε περισσότερα του ενός αλλεργιογόνα (φάρμακα-τροφές) είναι εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις.
Εδώ πρέπει να ξεχωριστεί η αλλεργία που εμφανίζουν διάφορα άτομα προς ορισμένα τρόφιμα, τροφές από την ευαισθησία “Μη ανοχή” που εμφανίζεται σε ειδικές τροφές, π.χ. άτομα που αναφέρουν και νομίζουν ότι είναι ΑΛΛΕΡΓΙΚΟΙ ΣΤΟ ΓΑΛΑ και πιθανόν στα προϊόντα γάλακτος, πάσχουν από ανεπάρκεια του ενζύμου Λακτάσης (δηλ. δεν διαθέτουν το ένζυμο που προκαλεί φυσιολογικά την πέψη του γάλακτος).
Επίσης σε ένα μικρό ποσοστό (10%) οι αναφυλακτικές αντιδράσεις (χρόνια υποτροπιάζουσα κνίδωση – αγγειοοίδημα – αναφυλαξία) μπορεί να οφείλονται σε συστηματική ΜΑΣΤΟΚΥΤΤΩΣΗ ή σε υποκλινικές (μη διαγνωσμένες φλεγμονές, λοιμώξεις του οργανισμού).
Επίσης υπάρχει και η ΙΔΙΟΠΑΘΗΣ ΑΛΛΕΡΓΙΑ που αποδίδεται σε αυτοάνοσους μηχανισμούς. Ανάπτυξη μηχανισμών που ο ανθρώπινος οργανισμός καταστρέφει τα κύτταρά του και τους ιστούς μη αναγνωρίζοντας αυτά σαν “δικά του”.
ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ – ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΑΛΛΕΡΓΙΚΩΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΩΝ
Οι αλλεργικές αντιδράσεις προς το ξένο σώμα (αλλεργιογόνο), που προκαλούν φλεγμονή των ιστών και δυσλειτουργία των διαφόρων οργάνων, έχουν ΜΙΑ ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΒΑΣΗ, αλλά η συνολική κλινική εικόνα και το σύνολο των συμπτωμάτων εξαρτάται από την απάντηση του συνόλου ανοσολογικού συστήματος και την έκθεση στο αντιγόνο (αλλεργιογόνο).
Επειδή συνήθως το αλλεργιογόνο προέρχεται από το περιβάλλοντα χώρο, προσβάλλεται το δέρμα και το αναπνευστικό σύστημα.
Η αρχή της αλλεργικής αντίδρασης προκαλείται από την ενεργοποίηση των μαστοκυττάρων (κύτταρα) αίματος και των διαβιβαστών ουσιών φλεγμονής.
Σαν αποτέλεσμα προκαλείται άμεσα :
- διαστολή των αγγείων
- διαφυγή ουσιών και υγρών από το τοίχωμα των αγγείων
- σύσπαση λείων μυϊκών ινών
- πρόκληση, ερεθισμός νευρογενών υποδοχέων.
Οι παραπάνω διαβιβαστές πρόκλησης της φλεγμονής εμφανίζουν μικρό χρόνο ζωής, γρήγορα αποδομούνται και δεν προκαλούν σημαντικές φλεγμονώδεις αντιδράσεις.
Επίσης το αλλεργιογόνο αντιδρά με Τ-λεμφοκύτταρα (δομικά κύτταρα του ανοσολογικού συστήματος του οργανισμού) όπως και με τα μονοπύρηνα φαγοκύτταρα με έκκριση κυτοκινών → φλεγμονωδών στοιχείων.
Οι παραπάνω αντιδράσεις συνθέτουν και νέες κυτοκίνες που διατηρούν τη φλεγμονή.
Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ