Σύμπτωμα κατά το οποίο, το περιεχόμενο του στομάχου αποβάλλεται από το στόμα.
Φυσιολογικά το περιεχόμενο του στομάχου δεν παλινδρομεί και δεν αποβάλλεται από την κοιλότητα του στόματος, όταν συμπληρωθεί ή φυσιολογική λειτουργία κατάποσης των τροφών μέσω του οισοφάγου. Όταν συμβαίνει αυτό προκαλείται ο εμετός.
Το αντανακλαστικό του εμετού ρυθμίζεται από τον προμήκη μυελό (δηλ. Κεντρικό Νευρικό Σύστημα).
Ο εμετός ή οι εμετοί (πολλοί τον αριθμό) μπορεί να προκληθούν : 1) από κεντρικά αίτια (ερεθισμός Κ.Ν.Σ.), 2) από περιφερικά αίτια : ενεργοποίηση του αντανακλαστικού του εμετού.
Κεντρικού τύπου εμετοί
Αύξηση της πίεσης στην ενδοκρανιακή κοιλότητα του εγκεφάλου (ενδοκράνια πίεση), η οποία προκαλείται από νεοπλασίες του εγκεφάλου από τοξικά αίτια όπως : ουραιμία – αύξηση του ασβεστίου στο αίμα (ουραιμία : αύξηση της ουρίας η οποίο συνοδεύει την χρόνια ανεπάρκεια των νεφρών) – ερεθισμός του κέντρου του εμέτου από φάρμακα όπως η χορήγηση απομορφίνης).
Επίσης, η φλεγμονή των αυτιών [φλεγμονή κυρίως του λαβύρινθου (λαβυρινθίτιδα, νόσος Memére : διαταραχή ενδόλυμφης έσω ωτός) – ναυτία-εμετοί στις θαλάσσιες διαδρομές] προκαλούν κεντρικής προέλευσης εμετούς.
Επίσης, ερεθισμό του προμήκη μπορεί να προκληθεί από φοβερά δυσάρεστες, αηδιαστικές οσμές ή ακόμα και μη ευχάριστα οπτικά ερεθίσματα (Σύνδεση του αντανακλαστικού του εμέτου με την όσφρηση και όραση).
Χαρακτηριστικοί είναι οι εμετοί οι οποίοι συνοδεύουν πολύ συχνά του πρώτους μήνες της κύησης.
Οι περιφερικού τύπου εμετοί προέρχονται από το πεπτικό σύστημα συνήθως :
- Δυσπεψία – έλκος, γαστρίτιδα στομάχου – νεοπλασίες στομάχου.
- Παθήσεις χοληδόχου κύστης (χολολιθίαση, φλεγμονή (κολοκυστίτιδα).
- Κωλικός νεφρού (νευρογενής σύνδεση στομάχου με τα μεσεντέρια πλέγματα).
- Φλεγμονή σκωληκοειδούς απόφυσης (σκωληκοειδίτιδα).
- Στένωση πυλωρού (ανατομική σύνδεση στομάχου-λεπτού εντέρου).
- Αποφράξεις εντέρου (συνήθως λεπτού εντέρου – ειλεός), οι εμετοί αυτοί μπορεί να είναι κοπρανώδεις και δύσοσμοι από συνύπαρξη μικροβίων και κοπράνων.
Ο εμετός πρέπει να διαχωριστεί, από τις αναγωγές τροφών (αποβολές) δια τους στόματος, οι οποίες περιέχουν άπεπτες τροφές και οφείλονται σε απόφραξη του οισοφάγου ή εκκολπώματα του οισοφάγου (εκκόλπωμα οισοφάγου : χαράρωση τοιχωμάτων του οργάνου με αποτέλεσμα δημιουργίας θυλάκου, όπου εγκλωβίζονται οι τροφές).
Όταν συμβαίνουν εμέτοι, επειδή το σύμπτωμα αυτό συνοδεύει πολλά νοσήματα (βλ. πίνακα) το άτομο ή οι συγγενείς του, σκόπιμο και πολύ χρήσιμο θα είναι να παρατηρήσουν ορισμένα στοιχεία όπως :
- Συχνότητα – βιαιότητα των εμέτων.
- Σχέση των εμέτων με λήψη τροφής (χρονικά όρια λήψης τροφής – ώρες της ημέρας που συμβαίνουν οι εμετοί).
- Προηγούνται του εμέτου ναυτία ή πόνος; (οι εμέτοι κεντρογενούς αιτίας δεν εμφανίζουν τα συνήθως πρόδρομα ενοχλήματα των άλλων εμέτων όπως : ναυτία, σιελορροια. Εμφανίζουν αυτόματη έναρξη).
- Ποσότητα, περιεχόμενα των εμέτων.
- Χορηγούνται φάρμακα, τα οποία μπορεί να προκαλούν εμέτους.
- Άλλα συνοδά συμπτώμτα των εμέτων όπως : πονοκέφαλοι – ζάλη – διάρροιες.
Dr. ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗΣ
